Krachtenveldanalyse voor verandering

Verandering is moeilijk voor mensen, vaak blijft men het liefst bij het oude. En dat geldt ook voor organisatieveranderingen. Als hulpmiddel in een veranderingsproces ontwikkelde Kurt Lewin de Force Field Analysis oftewel, de krachtenveldanalyse. Dit is een model, waarmee een team of een organisatie in kaart kan brengen welke krachten er invloed hebben op een verandering. In het onderstaande artikel licht Kitty Clerc, een zeer ervaren en geaccrediteerde trainer in Verandermanagement en (Agile) projectmanagement, dit model van Lewin toe aan de hand van een voorbeeld uit haar eigen praktijk.

Krachtenveldanalyse: een praktijkcasus Scrum in een gemeente

De casus die ik wil delen, betreft een team bij een middelgrote gemeente. Dat team houdt zich bezig met het inrichten van de processen. De teamleden wilden leren wat Agile werken hen kon opleveren en hoe ze dat dan het beste voor elkaar zouden kunnen krijgen. We zijn gestart met een Scrum training om een goede theoretische basis te leggen. Om de transformatie naar deze nieuwe manier van werken zo goed mogelijk te laten verlopen, hebben we na afloop van de training een workshop gehouden om te bepalen wat er kan worden gedaan om de transitie tot stand te brengen. Hierbij hebben we de krachtenveldanalyse toegepast. Alle betrokkenen, het team, de manager en ook een enkele klanten van het team hebben deelgenomen aan de workshop.

We zijn de workshop begonnen met het gezamenlijk bespreken en beschrijven van de huidige situatie en de gewenste situatie: hoe werken wij nu als team? En hoe willen we graag gaan werken?

Welke factoren vertragen of blokkeren?

Vervolgens gaan de deelnemers in tweetallen uiteen om de volgende vraag beantwoorden: wat maakt het lastig voor jou en/of voor jullie om als team om Agile te werken?
Uit deze oefeningen zijn deze antwoorden gekomen:

• Wij als team hebben geen tijd naast al het “gewone” werk;
• Wij als team hebben geen ervaring, en discussiëren te veel over hoe het wel en niet moet;
• Ik als manager weet niet wat mijn rol is;
• Niet alle trajecten die wij doen zijn geschikt;
• We hebben geen gezamenlijk werkplek;
• Wij als klant weten niet precies wat er van ons wordt gevraagd;
• Onze collega’s kennen Scrum niet;
• enz.

Welke factoren bevorderen en/of versnellen?

Dan gaan we over tot de volgende vraag: wat trekt je aan in deze manier van werken, wat maakt het makkelijk?

• Dat we voorspelbaarder gaan opleveren, als we zeggen dat het over bv 2 maanden af is, dan is af;
• Het is leuk & nieuw, we zijn nieuwsgierig, andere gemeentes doen het ook…;
• We kunnen sneller handelen bij veranderingen;
• Je hoeft het als teamlid niet alleen op te knappen, je werkt als team ook als het lastig wordt;
• Je krijgt als klant meer invloed op het resultaat;
• ….

De krachtenveldanalyse in schets

We bespreken de opmerkingen, groeperen en “wegen” ze: sommige krachten zijn sterker dan anderen. Zo krijgen we een gezamenlijk beeld van de krachten die van invloed zijn. Het volgende beeld ontstaat:

krachtenveldanalyse praktijkvoorbeeld

Aan de hand hiervan hebben we gezamenlijk besproken wat goede acties zijn, zodat we:

• versterken wat aantrekkelijk is;
• afzwakken wat lastig is.

Actieplan brainstorm

Na een uur brainstormen heeft het team een actielijstje:

we…

• beginnen klein met een 1e traject, dat zich goed leent voor een iteratieve aanpak;
• reserveren een vaste kamer om te werken en plannen bijeenkomsten op vaste tijdstippen;
• gaan op bezoek bij de gemeente XYZ waar ze al langer Agile werken;
• huren voor 2 maanden een coach in, die helpt ons met het toepassen;
• laten ons begeleiden door de coach en dat geldt ook voor onze manager.

Met deze acties gaat het team aan de slag. Na een half jaar zijn ze heel tevreden over de nieuwe manier van werken. Ze hebben na de 1e workshop nog regelmatig de krachtenveldanalyse gebruikt om acties te bedenken en uit te voeren als het even niet lijkt te vlotten.

Wil je meer weten over de theorie achter de krachtenveldanalyse? Download dan onze white paper met de top 10 van verandermodellen want daar staat dit model van Lewin ook in.

Conclusie

Met behulp van Force Field Analysis wordt het duidelijk welke krachten er mogelijk invloed hebben op een verandering. Het is een hulpmiddel dat zorgt dat je makkelijk met alle stakeholders over de verandering kunt spreken en vervolgens kunt handelen: de impact van de verandering en de manier waarop je er zelf (als team) invloed op kunt uitoefenen wordt helder. En dit is slechts één van de vele modellen en technieken die je leert in onze verandermanagementtrainingen.

Wil je meer weten over verandermanagement? Neem dan contact met ons op en we helpen je graag verder.

Contact opnemen