Van ITIL v3 naar ITIL 4: Alle belangrijke verschillen
Waarom de naam ITIL 4 in plaats van ITIL versie 4? ITIL is het leidend raamwerk voor IT-servicemanagement sinds de jaren ‘80. Het ITIL best practice kader is op verschillende momenten bijgewerkt maar nog niet zo ingrijpend als de overgang naar ITIL 4. Sinds februari 2019 is de ITIL 4 Foundation beschikbaar.
Hoewel de toevoeging ‘4’ logisch lijkt als opvolger van versie 3, verwijst het in werkelijkheid naar de ‘Vierde Industriële Revolutie’ waarbij je kunt denken aan de ontwikkeling onder meer op het gebied van robotica, zelfsturende voertuigen, nanotechnologie, quantum computing, kunstmatige intelligentie, the Internet of Things en het3D-printing.
ITIL 4 is ontwikkeld ter ondersteuning van deze ontwikkelingen, bij het creëren, uitbreiden en verbeteren van de IT-servicemanagementcapaciteit. Hiermee ondersteund het de business in het leveren van de juiste services met voldoende toegevoegde business-waarde enerzijds en flexibiliteit en slagvaardigheid anderzijds.
Wat is de ITIL 4 Foundation?
Het Foundation niveau is ontwikkeld als een inleiding tot ITIL 4. Deelnemers ervaren hiermee IT-servicemanagement als een gloednieuw end-to-end operating model voor het creëren, leveren en continue verbeteren van IT-producten en diensten die waarde toevoegen aan de business van de organisatie. Dit is onderdeel van het overkoepelende ITIL Service Value System.
Er zijn verschillende manieren om over te stappen op ITIL 4 en tegelijkertijd waardevolle nieuwe inzichten en vaardigheden op te doen van ITIL 4.
Geïntegreerd servicemanagement
De meeste ITIL-concepten zijn behouden gebleven in ITIL 4, omdat ze nog steeds van toegevoegde waarde zijn. Echter, de focus van de nieuwe release ligt op de integratie van servicemanagement met best practice-kaders zoals Lean, Agile en DevOps. Daarnaast spreken de auteurs van ITIL 4 over servicemanagement en niet meer specifiek IT-servicemanagement. De nadruk ligt op de sleutelbegrippen binnen servicemanagement en hoe de verschillende componenten en activiteiten van de organisatie samenwerken om waardecreatie door IT-services mogelijk te maken. Dit lijkt een opstap naar enterprise service management, waarmee ITIL 4 organisaties helpt zich voor te bereiden op een snel veranderende wereld.
De belangrijkste verschillen tussen ITIL 4 en ITIL v3
De focus gaat van processen naar practices
In ITIL v3 en eerdere versies stonden processen echt centraal. De ITIL-processen zijn erop gericht om services te definiëren, te ontwerpen, te realiseren, overeen te komen en te beheren. ITIL 4 heeft de processen omgedoopt tot practices, als een combinatie van benodigde resources (organisatie/mensen, informatie/technologie, partners/leveranciers, waardestromen/processen). Processen zijn binnen ITIL 4 minder gedetailleerd beschreven en geven voornamelijk praktische aanbevelingen en tips voor de uitvoering ervan. De wijze van toepassing en implementatie wordt deels overgelaten aan de teams volgens de principes van Lean, Agile en DevOps. Overigens zijn de practices Incident management, Problem management, Change control en Service level management inhoudelijk nagenoeg ongewijzigd ITIL v3.
ITIL 4 kent een kortere doorlooptijd voor de verbetercycli van de practices dan ITIL v3. Dit sluit beter aan bij co-creatie en het creëren van added value, oftewel toegevoegde waarde voor de business.
De service lifecycle is verdwenen
De service lifecycle-benadering die centraal stond in de vorige versie is verdwenen en vervangen door een flexibel werkmodel om de producten en diensten te creëren en te managen. Het continue verbeteren in ITIL blijft een integraal onderdeel, maar dan op een eenvoudiger manier. Bovendien is dit continue verbeteren nu onderdeel van en de verantwoordelijkheid van de gehele organisatie.
Waarde creëren met het Service Value System
De belangrijkste toevoeging in ITIL 4 is dus het creëren van ‘toegevoegde waarde’. Om dit te benadrukken is het Service Value System gecreëerd. De aandacht verschuift daarmee van een interne blik op hoe processen het beste ingericht kunnen worden naar het kijken naar het grotere geheel (de componenten en activiteiten van de organisatie) om waarde te creëren voor de klanten. Kortom, ITIL 4 helpt om stil te staan bij het ‘waarom’ van een activiteit oftewel de toegevoegde waarde ervan. Het betrekken van klanten en/of leveranciers is hierbij cruciaal.
Van lifecycle naar Service Value System
ITIL 4 gaat uit van het Service Value System, afgekort ‘SVS’, waarmee wordt gekeken naar het grotere geheel. Dit bestaat uit: Guiding principles, Governance, Practices, Continual improvement, Service Value Chain. Deze onderdelen worden hieronder toegelicht.
©2019, AXELOS, all rights reserved. Service Value System.
- Guiding principles: De ‘guiding principals’ bieden praktische aanbevelingen om de organisatie in alle omstandigheden te begeleiden bij de besluitvorming en het creëren van een gedeeld begrip en is daarmee een belangrijk cultuuraspect.
- Governance: In het onderdeel ‘governance’ staat een set van richtlijnen beschreven om richting te geven aan de wijze waarop de organisatie wordt geleid en gemanaged. De richtlijnen beogen een consistente, effectieve en efficiënte wijze van presteren voor de organisatie.
- Practices: ITIL 4 kent in totaal 34 practices, verdeeld over 3 hoofdgroepen. In deze practices wordt ook aandacht besteed aan technologische middelen en vaardigheden van medewerkers.
- Continual improvement: ‘Continual improvement’ zegt het eigenlijk al. Het betreft een doorlopende activiteit voor en door de organisatie om voortdurend te verbeteren en daarmee te blijven voldoen aan de verwachtingen van de belanghebbenden.
- Service value Chain: In de Service value chain vindt de daadwerkelijke waardecreatie voor de eindgebruiker plaats. Met de service value chain worden ‘ waardestromen’ gevormd. Dit is een begrip dat voortkomt uit Lean en Lean Six Sigma. De bedoeling is hetzelfde, namelijk zorgen voor een product of een dienst die van waarde is. Een dienst kan zijn het leveren van een mobiel device met de juiste autorisaties of het ‘tijdig afhandelen van een incident’. Om invulling te geven aan deze waardestromen zijn verschillende tools en vaardigheden nodig. Hoe deze waardestroom is opgebouwd, is afhankelijk van de specifieke workflow van een organisatie en wordt ingevuld door de ITIL 4 practices die je je hierbij denkt nodig te hebben.
Tenslotte is de holistische aanpak van ITIL 4 in lijn met de vier dimensies die vereist zijn voor elke serviceorganisatie die als doel heeft om diensten op een systematische manier te creëren, te leveren en te managen.
©2019, AXELOS, all rights reserved.
Wel of niet opnieuw de ITIL-certificering halen?
Of het nodig is om je ITIL certificaat te vernieuwen, hangt sterk af van wanneer je welke vervolgstappen wilt nemen binnen ITIL. Neem contact met ons op voor een gericht advies.
Wanneer je alleen in het bezit is van het ITIL v3 Foundation certificaat raden we je aan om eerst het ITIL 4 Foundation certificaat te behalen. Dit is een voorwaarde voor het certificeren van een of meerdere modulen binnen de nieuwe routes. Zo leer je op een goede manier de nieuwe ITIL 4 Foundation-stof kennen die je nodig hebt in deze vervolgmodulen.
AXELOS heeft een nieuw ITIL-certificatieschema bekend gemaakt. Dit is (nog) meer gericht op de praktische toepassing van specifieke taken en behoeften in de markt, met twee routes: ITIL Managing Professional en ITIL Strategic Leader die beide leiden naar het niveau ITIL Master.
©2019, AXELOS, all rights reserved.
In de tussentijd blijft ITIL v3 training en certificering waardevol en mogelijk. De mogelijkheid tot v3 certificering blijft volledig beschikbaar tot juni 2020.
- Wanneer je al punten hebt punten behaald voor de huidige ITIL v3 intermediates (vanaf 6 behaalde punten) raden we aan om verder te gaan met het verzamelen van v3 punten. Dan kun je daarna met de ITIL 4 overgangsmodule het ITIL Managing Professional niveau halen. Voorwaarde is dat er 17 v3-punten zijn verzameld, met als voordeel dat de huidige v3 Managing across the Lifecycle training en examen niet nodig is.
- Huidige ITIL v3 Experts kunnen met de ITIL 4 overgangsmodule direct het ITIL Managing Professional niveau halen.
- Na het behalen van het ITIL Managing Professional niveau kan, als hier interesse voor is, het ITIL Strategic Leader niveau worden verkregen door het behalen van slechts één extra module; ITIL Leader.
- Het ITIL Stategic Leader niveau kan, net als het ITIL Managing Professional niveau, ook op zichzelf staand worden behaald.
- Voorwaarde voor het behalen van het ITIL 4 Master niveau is dat ITIL Managing Professional èn ITIL Strategic Leader succesvol zijn afgelegd.
Releasedata verdere modules
Vooralsnog is de volgende informatie beschikbaar met betrekking tot de volgende release data:
1. ITIL 4 Managing Professional Transition Module is inmiddels beschikbaar.
2. ITIL 4 Managing Professional Modules (ITIL 4 Specialist: Create, Deliver and Support en ITIL 4 Strategist: Direct, Plan and Improve) staan gepland voor november 2019.
3. ITIL 4 Managing Professional Modules (ITIL 4 Specialist: Drive Stakeholder Value, ITIL 4 Specialist: High Velocity IT) zal volgen in het eerste kwartaal 2020.
4. ITIL 4 Strategic Leader Module, hierover zal meer informatie volgen in de eerste helft van 2020.
Het certificeringsschema eerder in dit artikel is in lijn met ITIL versie 3 en is afgestemd om Practitioners duidelijke groeipaden te bieden in ITIL.
ITIL 4 bouwt verder op de vorige versies door een praktische en flexibele basis te bieden om organisaties te ondersteunen op hun pad naar de nieuwe wereld van digitale transformatie. Het biedt een end-to-end operating model voor het creëren en de levering en het exploiteren van producten en diensten die ondersteund worden door IT en het stelt IT teams in staat om een cruciale rol te blijven in de overkoepelende organisatiestrategie.
De ITIL 4 ontwikkeling wordt ingevuld vanuit de praktijk en door mensen vanuit de praktijk. AXELOS werkt hiervoor samen met een team van experts uit het vakgebied, met leden uit de hele wereld, inclusief 150 schrijvers, beoordelaars en andere mensen die bijdragen vanuit de praktijk van IT. In totaal bestaat de ITIL ontwikkelgroep nu uit ruim 2,000 leden. Samen hebben zij geholpen de juiste richting te geven aan ontwikkeling van ITIL 4 en dat blijven ze ook in de vervolgstappen doen. Als je ook wilt bijdragen aan de verdere ontwikkeling van ITIL 4, dan kun je je aansluiten bij deze ITIL Development Group.
ITIL 4 Foundation certificering halen?
De ITIL 4 Foundation is nu beschikbaar als training met certificering bij Forsa Advies BV. Neem contact met ons op voor een incompany offerte of schrijf je in voor ons open rooster. Op de trainingenpagina vind je informatie over ander andere de startdata.
